In deze minor, de oncologische cliënt, van de Academie Gezondheid en Vitaliteit (AGV) binnen de voltijd-studierichting verpleegkundige van de Hogeschool Arnhem en Nijmegen (HAN), staat het behandelen en begeleiden van cliënten met de meest voorkomende oncologische aandoeningen centraal.’

In het algemeen is de levensverwachting van de Nederlandse bevolking het afgelopen decennium met ruim 3 jaar gestegen (CBS, 2024). Als mensen langer leven, neemt de kans op kanker toe. Daarnaast is de overleving van patiënten met kanker de afgelopen jaren verder toegenomen, onder andere dankzij verbeterde diagnostiek en behandeling (IKNL, 2022). Door deze stijging in zowel de incidentie als de prevalentie van kanker en doordat we steeds meer inzicht krijgen in het ziektebeeld, is de zorg voor mensen met kanker voortdurend in ontwikkeling. Hierbij moet je denken aan ontwikkelingen in de diagnostiek en behandeling van kanker, maar ook aan ontwikkelingen in nazorg, follow-up, revalidatie en psychosociale ondersteuning van kankerpatiënten. Tot slot is palliatieve zorg, daar waar genezing niet meer mogelijk is, van toenemend belang; niet alleen voor patiënten met een oncologische ziekte, maar voor alle patiënten met een levensbedreigende aandoening.
Professioneel handelen in deze context vraagt om adequate en up-to-date kennis, inzicht, vaardigheden en attitude in alle bovengenoemde facetten van de oncologische zorg.

In deze minor willen we aandacht besteden aan deze facetten vanuit een interdisciplinaire invalshoek. Hoewel de minor toegankelijk is voor studenten vanuit verschillende opleidingen (zie verderop bij “Ingangseisen” vanuit welke opleidingen je deel kunt nemen aan deze minor), willen we benadrukken dat de minor is ontwikkeld vanuit de opleiding Verpleegkunde en het verpleegkundig perspectief daarom ook een centraal aspect inneemt in deze minor.

Soort minor:
Dit is een verbredende minor. In het kader van professionalisering en kwaliteitszorg levert de student in de rol van zorgverlener, communicator, samenwerkingspartner en reflectieve EBP-professional een bijdrage aan kwaliteitsverbetering van de oncologische zorg en aan het versterken van de positie van de cliënt, waarbij kwaliteit van leven centraal staat.

Opzet van de minor: inhoud en toetsing
Deze minor wordt aangeboden in zowel het eerste als het tweede semester van elk schooljaar. De minor bestaat uit 2 delen (periode 1 en periode 2). Afhankelijk van of je de minor in semester 1 of 2 van het schooljaar volgt, heeft periode 2 een andere invulling! Lees daarom onderstaande informatie goed door voordat je een keuze maakt!

Periode 1:
De eerste periode van 10 weken is in beide semesters hetzelfde en richt zich vooral op de theorie met betrekking tot de meest voorkomende oncologische aandoeningen in Nederland.

Het theoretische deel wordt afgesloten met een kennistoets (15 ECTS) waarbij de volgende onderwerpen getoetst zullen worden:

• Epidemiologie en etiologie van zeven oncologische ziektebeelden (borst-, long-, huid-, prostaat-, hoofd-hals-, dikke darm en hematologische kanker).
• Preventie en het ontstaan van kanker;
• Diagnostiek en behandelingsmogelijkheden bij de oncologische en palliatieve cliënt;
• Verpleegkundige aspecten binnen de zorg voor de oncologische en palliatieve cliënt;
• Interculturele zorgverlening in de oncologie;
• Palliatieve zorg, palliatieve sedatie, euthanasie;
• Verlies- en rouwverwerking/begeleiding;
• Psychosociale begeleiding en ondersteuning in de curatieve en palliatieve fase.
• Lokale, nationale en internationale organisaties voor oncologische en palliatieve zorg.
• (Wetenschappelijk onderbouwde) zorgvernieuwing in de oncologische en palliatieve zorg om de kwaliteit van zorg voor deze cliëntengroepen te verbeteren.

Periode 2
Eerste semester (periode: september t/m januari):
Wanneer je de minor volgt in het eerste semester van het schooljaar, zal de tweede periode van de minor een theoretisch karakter hebben, waarin de focus ligt op niet-farmacologische interventies die toegepast kunnen worden bij symptomen en/of bijwerkingen als gevolg van een kankerbehandeling. Hier is dus geen mogelijkheid voor het opdoen van praktijkervaring in de vorm van een praktijkplaats of een praktijkproject.

In semester 1 wordt periode 2 afgesloten met de presentatie van je portfolio (15 ECTS)

Tijdens deze periode krijg je in de eerste 3 weken aanvullende lessen gericht op klinisch redeneren en niet-farmacologische interventies en worden er practica gegeven die ondersteunend zijn bij het maken van het portfolio. Voor het portfolio maak je een onderbouwde keuze voor een symptoom en/of bijwerking (als gevolg van een kankerbehandeling), waarin je je verder gaat verdiepen. Hierbij pas je klinisch redeneren toe waarbij je de geselecteerde interventie(s) onderbouwd. Daarnaast maak je een Critically Appraised Topic (CAT) waarin je op zoek gaat naar wetenschappelijke onderbouwing voor één van de geselecteerde interventies.

Tweede semester (periode: januari t/m juli):
Wanneer je de minor volgt in het tweede semester van het schooljaar, zal de tweede periode van de minor bestaan uit een praktijkperiode van 8 weken. De praktijkperiode kan bestaan uit een praktijkplaats (“stage”) of een praktijkproject gericht op de oncologische en/of palliatieve zorg.

In semester 2 wordt het 2e deel afgesloten met de presentatie van je casestudy of project (15 ECTS)
Tijdens deze periode ga je 3 dagen per week zelfstandig aan de slag. Hierbij zijn er 2 mogelijkheden (praktijkplaats of praktijkproject, zie beschrijving hieronder).
Let op: Uitgangspunt hierbij is dat studenten van de opleiding Verpleegkunde van de HAN automatisch worden ingedeeld voor een praktijkplaats. Dit gebeurt door het praktijkbureau op basis van woonplaats en beschikbare praktijkplaatsen. Indien een student niet voldoet aan de ingangseis voor een praktijkplaats, wordt deze student ingedeeld voor een praktijkproject. Studenten van die HAN die een andere opleiding volgen dan Verpleegkunde en studenten van andere hogescholen (zowel studenten Verpleegkunde als studenten van andere opleidingen) dienen zelf voor een praktijkplaats of praktijkproject te zorgen om toegang te krijgen tot het tweede deel van de minor.

• 1) De praktijkplaats (“stage”): hierbij ga je daadwerkelijk aan de slag met patiënten binnen de oncologische en/of palliatieve zorg. Hierbij kan gedacht worden aan het ziekenhuis, de thuiszorg, een hospice of een instelling waar oncologische/palliatieve patiënten verblijven. Tevens zijn hier mogelijk ook beperkt internationale plaatsen beschikbaar (Oeganda). 
  Om in aanmerking te komen voor een praktijkplaats (“stage”), dien je je derdejaarsstage met een voldoende te hebben afgerond.
• 2) Een praktijkproject: hierbij ga je een samenwerking aan met een opdrachtgever van een organisatie/ instelling gericht op de oncologische en/of palliatieve zorg. De projecten waar een bijdrage aan geleverd wordt, zijn heel divers van aard. Hierbij kan gedacht worden aan het doen van onderzoek of het ontwikkelen van voorlichtingsmateriaal. De projecten worden altijd in duo’s uitgevoerd, samen met een medestudent. Tijdens deze periode maak je een projectverslag.

Tijdens deze periode vindt wekelijks 1 lesdag plaats, waarin aanvullende begeleiding geboden wordt in de vorm van werkgroepen en reflectie.